Stenogram z procesu JOSIFA BRODSKIEGO w „Kulturze”

W „Kulturze” nr 7/8 z 1964 roku zamieszczono stenogram z procesu Josifa Brodskiego, który odbył się przed sądem w Petersburgu. Oskarżony o pasożytnictwo i pisanie antysowieckich wierszy, Brodski został uznany winnym i skazany na pięć lat robót na zesłaniu.

Jerzy Stempowski w liście do Jerzego Giedroyca z 5 lipca 1964 tak pisał o treści stenogramu:

„[…] Dokument moim zdaniem niezwykłej wagi, objaśniający jak żaden inny położenie literatury w Rosji Sowieckiej. Jest to protokół rozprawy sądowej, w wyniku której literat Josif Brodski został skazany na 5 lat ciężkich robót – najwyższy wymiar przewidziany ustawą – za pasożytnictwo społeczne i uchylanie się od pracy. Sąd stanął na stanowisku, że pisanie wierszy i tłumaczenie Gałczyń­skiego nie może być uważane za użyteczną pracę, do jakiej zobowiązani są obywatele sowieccy. Rozprawa miała miejsce w Leningradzie, uchodzącym za najbardziej liberalne miasto. Nie wiem, jakie będą losy tego dokumentu. Być może nie zostanie po prostu zauważony w atmosferze odprężenia i różowych okularów. […] W opiniach sędziów, oskarżycieli i świadków leningradzkich pojawia się element nowy, mianowicie lekceważenie literatury, znane nam dobrze, bo właściwe Gomułce. Rzecz nie da się sprowadzić do prostactwa i posiada kilka głębszych aspektów. Jednym z nich jest szczera nienawiść sędziów i świadków do literatów. Gdyby mogli, zrzuciliby ich z kołokolni1. […] Literaci sowieccy są w potrzasku: z jednej strony mają żądające posłuszeństwa władze, z drugiej stoi ululukajuszczaja tołpa2.”

1 z dzwonnicy
2 urągająca tłuszcza


Zachęcamy do przeczytania treści stenogramu na stronie internetowej archiwum „Kultury”.