AGI MISZOL, Wiersze

11 czerwca 2019

Agi Miszol. Domena publiczna

Nawigacja do mojego domu

Zjedź z autostrady i kieruj się prosto w stronę ronda,
gdzie rosną trzy oliwne drzewa. Szukasz Kfar Mordechaj,
chociaż nie masz pojęcia, kim był Mordechaj,
ani dlaczego wieś nazwano jego imieniem.
Za sto metrów skręć w lewo.
Skręć w lewo.

Po prawej, snopy zboża, które staną się chlebem,
wilgotny zapach rżyska wpada przez otwarte okno.
Jakiś optymista w słuchawkach uprawia na poboczu jogging.
Wymiń go, niedbale wysuwając łokieć z okna samochodu,
i jedź do drogi, po której spacerują pawie (raz jeden paw
wzbił się do lotu i padł przed pawicą, porażony prądem.
Potem jego najpiękniejsze pióra wyskubały dzieci,
a ciało rozdziobały wrony).
Skręć w prawo.

Teraz słońce zostało za twoimi plecami,
choć piękniej jest, jak pomarańczem zabarwia z ukosa lusterko.
A kiedy w magiczną godzinę pierzastych chmur i słodkiego jaśminu
miniesz wyschnięty potok Sorek,
twój nastrój się zmieni; widok dachów, które okrywają domy,
obudzi w tobie sierocą tęsknotę.

Stąd już łatwo trafić do mnie. Możesz jechać powoli
aż do znaku „Miszol”, tam wybiegną do ciebie psy.
Będą szczekać i machać ogonami,
więc zanim wysiądziesz z samochodu, wybierz:
uwierzyć ogonom czy szczekaniu.

AGI MISZOL
tłum. Beata Tarnowska

Muezin z tranzystora

Nad sadem głos muezina z tranzystora –
bosy Hasan przytula się do mojej ziemi,
wyrabia wieczorne ciasto z żydowskiej mąki,
„za delikatne, Hagi” – ja
zamknęłam już swoje liczące oczy po dniu zbioru.
Pochylam się nad ogniem, który on rozpala.

Na jutro planujemy brzoskwinie,
mentolowe europy i papierosy własnej roboty.
Ach, Hagi – jego arabskie westchnienie wpada w pułapkę
spółgłosek mojego zniekształconego węgierskiego imienia.

Jego ręce nad blachą pity
w poświacie fotosyntezy
uwijają się i wyczyniają magiczne sztuczki.

Hasan wyczarowuje pałace jak z baśni
tysiąca i jednej nocy w Gazie,
jego ciało giętkie jak u węża,
oczy rozmawiają z ogniem.

AGI MISZOL
tłum. Angelika Adamczyk i Justyna Radczyńska

Samobójczyni Andalib Takatka

wieczorem ściemnia się,
a ty masz tylko dwadzieścia lat
Natan Alterman, „Wieczór na bazarze”

Masz dopiero dwadzieścia lat
i twoje pierwsze dziecko jest bombą.
Pod szeroką ciążową sukienką
nosisz materiał wybuchowy z ostrymi kawałkami metalu
i przechodzisz przez targ Andalib Takatko
tykając między ludźmi.

Ktoś poprzestawiał ci tryby w głowie
i kazał iść do miasta.
Ty która pochodzisz z Bejtlechem,
wybrałaś właśnie piekarnię
i tam wyrwałaś zawleczkę.
Razem z chałkami na szabat
posypanymi sezamem i makiem
posłałaś się do nieba.

Razem z Riwką Fink
Jeleną Konrib z Kaukazu
Nissim Cohenem z Afganistanu
i Suhillą Huszi z Iranu
pociągnęłaś za sobą jeszcze
dwóch Chińczyków.

Od tamtego czasu twoją historię
zaćmiły inne sprawy
ale ja wciąż o niej mówię i mówię
nie mając nic do powiedzenia.

AGI MISZOL
tłum. Angelika Adamczyk i Justyna Radczyńska

Gęsi

Mój nauczyciel matematyki Epstein
lubił wołać mnie do tablicy.
Mówił, że moja głowa nadaje się tylko
do noszenia kapeluszy,
a ptak z móżdżkiem jak mój
latałby do tyłu.
Odsyłał mnie, bym pasała gęsi.

Teraz, kiedy minęły lata
i siedzę pod palmą,
a obok pasą się trzy cudowne gęsi,
myślę, że mój nauczyciel
umiał patrzeć w przyszłość.

Tak, on miał rację,
nic nie uszczęśliwia mnie bardziej
niż widok moich gęsi,
kiedy rzucają się na okruchy chleba,
radośnie potrząsają kuprami
albo zastygają w bezruchu,
kiedy spryskuję je
szlauchem,
i wyciągając szyje,
szeroko rozkładają skrzydła,
jakby pamiętały dalekie jeziora.

Odkąd mój nauczyciel nie żyje,
znikły też matematyczne problemy,
których nigdy nie umiałam rozwiązać.
Lubię kapelusze,
a każdego wieczora,
kiedy ptaki wracają na drzewa,
szukam tego, który lata do tyłu.

AGI MISZOL
tłum. Beata Tarnowska

Zmierzch

Miękkie i złociste, ukośne światło
zlitowało się nad moim pokojem,
na wprost mnie drobiny kurzu
płoną złotem.
I płoną szklane naczynia
i misterne pajęczyny,
a w oknach złapane w pułapkę błękitu,
czego nie można wyrazić słowami,
płoną też moje ukochane książki
stłoczone na półkach:
światło głaszcze Pamiętniki
Malte Lauridsa Brigge,
Pamiętniki Hadriana i Saramago,
Wallace’a Stevensa,
sąsiada Pessoi i Kawafisa
i Kieszonkowy Przewodnik po Indiach,
który zaplątał się między nimi.

Ulicą przejeżdża samochód,
jakaś kobieta woła na kolację,
a moje leniwe ciało
nie porusza się.

Jestem tutaj,
naczynie chwili
i nie mam więcej pytań.

AGI MISZOL
tłum. Angelika Adamczyk i Justyna Radczyńska

AGI MISZOL ur. w Transylwanii, w Rumunii, w rodzinie ocalałych z Holokaustu Żydów węgierskich, którzy w 1950 roku wraz z nią wyemigrowali do Izraela. Ukończyła studia na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, wykładała poezję w Alma College – ośrodku kultury hebrajskiej, obecnie jest dyrektorem Helicon School of Poetry w Tel Awiwie, pracuje również jako redaktorka i tłumaczka. Reprezentowała Izrael na festiwalach poetyckich na całym świecie, a jej książki zostały przełożone na wiele języków. Opublikowała 16 tomów poezji. Za swoją twórczość otrzymała prestiżowe wyróżnienia, w tym włoską Nagrodę Lerici Pea, Nagrodę Premiera Izraela, Poetycką Nagrodę Jehudy Amichaja oraz Newman Hebrew Literature Prize. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu w Tel Awiwie, Instytutu Weizmanna oraz Uniwersytetu Bar-Ilan. W maju 2019 została uhonorowana Międzynarodową Nagrodą Zbigniewa Herberta.

Autorce i Tłumaczkom dziękujemy za zgodę na publikację.

Zobacz także
TOMASZ RÓŻYCKI, Laudacja dla Agi Miszol
O Międzynarodowej Nagrodzie Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2019